به نقل از «فرارو»

با فرد وسواسی چطور رفتار کنیم؟

تاریخ انتشار: ۱۰ بهمن ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۹۶۷۷۳۱

از قدیم برخی افراد مخصوصا خانوم‌ها به بشور و بساب فراوان معروف بودند؛ خیلی‌ها هنوز هم از این رفتار خوششان می آید و از تمیزی خانه لذت می برند. با آمدن ویروس کرونا بشور و بساب‌ها بیشتر شد و عده‌ای هم به شکل افراطی به بهانه کرونا قوانین سخت‌تری برای خود و خانواده گذاشتند.

به گزارش ایسنا، آیا هیچ وقت فکر کردید فرد وسواسی که خانه و زندگیش مثل دست گل می‌ماند و مدام تمیز می کند و می‌شوید خودش چه حالی دارد؟ آیا خودش هم از این همه نظافت لذت می برد؟.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

برای اینکه بیشتر در این مورد بدانیم با سمیرا ساغری کارشناس ارشد روانشناسی بالینی و متخصص در حوزه وسواس یا OCD گفت و گو کردیم:

از سه سال گذشته و شروع کرونا، بسیاری از ما رفتارهای وسواسی شدیدی از خود نشان می‌دادیم ، مثل شست و شوی مداوم دست‌ها و یا شست و شوی مواد خریداری شده از بیرون؛ آیا تشخیص وسواس بر روی این رفتار ها که در شرایط خاص به وجود آمد صحیح است و آیا ادامه این روند در افراد منجر به رفتار وسواس به شکل مزمن خواهد شد؟

خیر، برای تشخیص مرز بهنجار و نابهنجار یک رفتار، باید به فاکتورهای زیادی توجه کرد. بسیاری اوقات بسیاری افراد بعد از اتمام شرایط بحرانی به موقعیت عادی خود بر می گردد بنابراین فاکتور موقعیت در تشخیص بسیار مهم است.

از طرف دیگر وسواس یک مسئله مزمن است که برای شکل گیری آن سالها زمان برده است و مساله‌ای نیست که یک شبه ایجاد شود. اصولا اختلالات روانشناختی اینگونه ایجاد نمی شوند. در شرایط بحران حتی اضطراب و استرسی که افراد تجربه می کردند و گزارش می دادند طبیعی بود، چون همه ما با پدیده‌ای ناشناخته مواجه بودیم که یکباره وارد دنیای ما شد و اثرات مختلف و چندجانبه‌ای درپی داشت. برای ایجاد اختلالی مثل وسواس زمینه های مختلفی مثل خانواده، ژنتیک، اجتماع، شیوه تربیتی و شخصیتی و مزاجی فرد مهم است.

 اساسا چطور می توانیم تفاوت بین رعایت بهداشت یا رعایت آداب شرعی با وسواس را تشخیص دهیم؟

تا وقتی که رفتارها در اختیار ما باشند یعنی فرد با اراده و اختیار خودش بشوید/ نشوید یا تمیز کند/ نکند، یا آدابی را مراعات کند اسم آن رفتار وسواسی نیست. رفتارهای وسواسی اتوماتیک وار و عادتی هستند و اگر فرد بخواهد خلاف وسواسش عمل کند پریشانی یا اضطراب یا حال بدی را تجربه می کند که برایش قابل تحمل نیست. به زبان ساده میتوان گفت آدم‌هایی که به وسواس مبتلا هستند مجبور هستند به این شکل رفتار کنند، دست خودشان نیست.

آیا در شرایط بحرانی مانند بحران کرونا می‌توانیم ادعا کنیم وسواس در بین افراد جامعه شدت بیشتری پیدا کرده؟

اگر منظورمان از جامعه، عموم مردم باشد باید بگویم خیر؛ اما در شرایط بحرانی افراد مبتلا به وسواس به دلیل افزایش سطح اضطراب و ایجاد فشار روانی، رفتارهای وسواسیشان شدت می گیرد و احتمالا این افراد بیشتر آسیب می بینند.

از نظر شما وسواس باعث اختلاف و یا ایجاد اضطراب‌های شدید در بین فرزندان شده است؟

والدین وسواسی به خاطر فشارها و افکار وسواسی که دارند، پرخاشگرتر، کنترل گرتر و اضطرابی تر برخورد می‌کنند. از آنجا که معمولا افراد در شرایط هیجانی درست برخورد نمی‌کنند و واکنش و پاسخ های نامتناسب یا بعضا آسیب زایی خواهند داشت، باعث بروز اختلافات خانوادگی خواهد شد. تصور کنید مادر/ پدری که ذهنش با آلودگی و میکروب و... درگیر است، این فرد علاوه برمراعات‌هایی که خودش می‌کند یا آدابی که به جا می آورد، کلی قاعده و قانون برای فرزندانش می‌گذارد تا آنها و خود را در امان نگه دارد و حتما در این اعمال فشارها، رابطه‌ها دچار مشکل و اختلافاتی به وجود می‌آید.

 بسیاری اوقات افراد وسواسی از سمت دیگران تحت فشار روانی قرار می‌گیرند و دیگران آنها را باور نمی کنند یا شاید رفتار افراد وسواسی را به گونه‌ای نمایشی بدانند، نظر شما در مورد این موضوع چیست؟

بسیاری اوقات باور اینکه کاری که همه انجام می‌دهند را فرد وسواسی نمی‌تواند انجام دهد برای اطرافیان سخت ، آزاردهنده و یا غیرقابل باور است؛ یا کارهایی که او انجام می‌دهد از نظر بقیه ممکن است عجیب و نمایشی باشد. مثلا همه می‌روند دستشویی چند دقیقه‌ای بیرون می‌آیند اما فرد وسواسی احتمالا زمان بسیار زیادی را برای این کار بگذارد اما اگر بدانیم چه اتفاقی در سیستم مغزی و روانی این افراد افتاده شاید برایمان باورپذیرتر باشد. خیلی خلاصه برایتان بگویم در مغز بیشتر انسانها کورتکس مسئول و مدیر اعمال ارادی است ولی اتفاقی که افتاده این است که مدارها یا به زبان ساده تر سیم کشی/ مسیر مغزی ارسال و دریافت پیامها، در فرد وسواسی جابجا و متفاوت شده است. مغز از حالت ارادی خارج و به نوعی در وضعیت اتوپایلوت قرار دارد. درست مثل هواپیمایی که خلبان آن برای کاهش فشار و استراحت، پرواز را در اتوپایلوت گذاشته و سیسیتم خودش اتوماتیک وار کارهایی را انجام می‌دهد. در مرحله ای از زندگی فرد جایی که برای هر فرد متفاوت ممکن باشد مغز برای محافظت از خود و کاهش فشار و تنش، رفتارها را عادتی و مدیریت را واگذار کرده است و برگرداندن این وضعیت ایجاد شده به حالت قبل نیاز به تخصص و صرف زمان و صبوری دارد.

 مواجه اطرافیان فرد وسواسی باید چگونه باشد که هم خودشان آسیب کمتری ببینند و هم فرد دچار وسواس فشار کمتری را تحمل کند؟

کلیدی ترین جمله در این موضوع "پذیرش" است. اینکه من بپذیرم رفتارهای فرد از روی عمد و برای درآوردن حرص دیگران یا انتقام نیست بلکه به خاطر اختلالش است. اگر بتوانیم اختلالی که فرد دارد را از ماهیت وجودی او جدا بدانم به جای خشم، او را می‌پذیرم و حتی یک قدم فراتر برای درمان ترغیبش می‌کنم.

 با توجه به اینکه باز هم شاهدیم کرونا در حال افزایش است، چه راهنمایی هایی می تواند به افراد کمک کند که از رفتارهای وسواسی دور بمانند؟

یادمان باشد کرونا و امثالهم یک موقعیت گذراست. از توصیه‌های پزشکی و بهداشتی قاعده همیشگی نسازیم.

منبع: فرارو

کلیدواژه: طرز تهیه فرد وسواسی سلامت رفتار با فرد وسواسی رفتارهای وسواسی فرد وسواسی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۹۶۷۷۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

چگونگی رفتار با کودک ۳ تا ۴ ساله

آفتاب‌‌نیوز :

زمستان امسال ایلیا شمع تولد 3 سالگی‌اش را با خوشحالی فوت کرد و دستان کوچکش را با لبخند جذاب به هم می‌کوبید می‌گفت: تولدت مبارک. با خود می‌اندیشم هر شمعی که ایلیا فوت می‌کند. انگار شیرین‌تر می‌شود. دیروز بود که با گریه پا به دنیا ما گذاشت. اما امروز  سه ساله شده است. انگار این سه سال مانند ثانیه‌ای بود. امسال یکی از شگفت آورترین مرحله رشد است که ایلیا می‌گذراند.

ایلیا هر روز چَست و چابکتر می‌شود.تازگی‌ها دوست دارد لباسش را خودش بپوشد و با جدیت می‌گوید بلدم. بلدم نقطه قرمز ایلیاست. وقتی با سرزبان می‌گوید: بلدم. یعنی در کارش دخالت نکنم. من هم فرمانبردارم، از امیر کوچک دلم. چه اطاعت شیرینی. زیر لب می‌گویم ایلیا می‌تواند. به چشماهاش خیره می‌شوم با اعتماد به نفس از من می خواهد فقط نگاه کنم که در حال پوشیدن لباس است و من نیز نخست با تعجب سر تکان می‌دهم و می‌گویم می‌دانم پسرم.

دوست دارد مرا خوشحال کند، برای خوشحال کردن من شکلک در میارد. نمی‌دانم چه زمانی شکلک درآوردن را یاد گرفته است. دستش را می‌برد روی صورتش و صورت نازش را می‌کشد. خنده‌ام می‌گیرد. کنجکاوی‌اش بیشتر شده است. دوست دارد من موتور شوم. یا می‌گوید بابا بدجنس شو.

بابا بدجنس با خود می‌اندیشم مگر بابا هم بدجنس می‌شود یاد بابا خودم می‌افتم. سال‌هاست که دیگر نیست. اما یاد خوبی‌هاش هر روز با من است. دست‌هایم را خم کرده و خرخر می‌کنم. صورتم فشرده می‌شود. ایلیا فرار می‌کند به اتاقش پناه می‌برد. با صدای کشدار می‌گویم ایلیا کجاست. پشت اتاق خودش قایم می‌شود. می‌گوید بابا ایلیا اینجا نیست. برو بابا بدجنس. در اتاقش را باز می‌کنم. به سمت کمدهاش می‌روم وانمود می‌کنم دارم دنبال ایلیا می‌گردم. دست‌هایم در هوا می‌چرخد. ایلیا وانمود می‌کند ترسیده و داره الکی می لرزد.

آخی بچه‌ام. به سمتش می روم ایلیا اینجاست. فرار می‌کند به سمت اتاق نشیمن. می‌گم دیگه نمی‌تونی فرار کنی. همچنان که دارد فرار می‌کند نگاه می‌که چقدر نزدیکش شدهام. دیگه فرار فایده ندارد. در دستان من هستی ایلیا. الان می‌خورمت. ایلیا اسیر دست بابا بدجنس شده است. فریاد می‌زند. نه. اما التماس‌هایش دیگر فایده ندارد. ایلیا من اسیر شده است. با دندان های تیزم می‌خواهم شکم ایلیا را بدرم. فریاد می‌زند نه بابا. دیگه بدجنس نباش. شانس آورده است.

رشد زبانی کودک 3 تا 4 ساله

ایلیا یکریز داره صحبت می‌کنه. برخی حرف‌ها را نمی‌تواند درست تلفظ کند و به ترافیک می‌گوید «تفافیک». به داستان‌ها که برش می گویم درست توجه می‌کند. علاقه زیادی به داستان بابا موسی دارد. بابا موسی نام پدر من است. اما به شخصیت داستانی تبدیل شده است. که معمولا با نیسان آبی ماشین مورد علاقه ایلیا از شمال می‌آید و ایلیا را به دریا می‌برد. باب موسی از جاده هراز به شمال نمی رود. مسیری که بابا موسی می‌رود. از جنگل‌ها، کوه‌ها و رودخانه‌ها و بیابان می‌گذرد اما به دریا می‌رسد.بابا موسی گاو پیشانی سفید و گوسفند مو وزوزی دارد که ایلیا خیلی دوستشون دارد. اگر گرگ بدجنس بیاد سراغشون بابا موسی با یه چوب گنده پوستشان را می‌کند. 

رشد حرکتی کودک سه تا چهار سال

ایلیا در دوسالگی خشک و بدون انعطاف راه می‌رفت اما به سه سالگی رسیده است راه رفتن‌اش خرامان خرامان شده است. زیبا و دلبرانه. راه رفتن‌اش مانند مردان بزرگ شده است. شانه‌هاش را صاف نگه می‌دارد و حرکات دست‌هاش موزون و هماهنگ است. او می‌تواند به جلو، عقب و طرفین قدم بردارد و حتی قادر است روی پنجه‌های پایش بایستد. وقتی روی پنجه پایش می‌ایستد می‌گوید ببین بابا بزرگ شدم حالا می توانم رانندگی کند. دوست دارد بدود. از خانه که بیرون بزنیم. می دود و می گوید بابا بدو. بابا می دوم تا چهارساگی‌اش به پایان برسد و وارد مرحله دیگر ی از ازندگی بچه برسیم.

منبع: این روایت براساس منابع علمی روانشناسان رشد نوشته شده است

منبع: خبرگزاری ایسنا